Không khí, xi-rô và mưa là những ví dụ về các chất đồng nhất, trong khi bánh pizza, máu và sỏi là những ví dụ về những chất không đồng nhất. Các thành phần của các chất đồng nhất được phân bố đồng đều trong một pha, trong khi các thành phần của không đồng nhất các chất phân bố không đồng đều và có thể bao gồm nhiều pha.
Sự phân biệt giữa các chất đồng nhất và không đồng nhất rất quan trọng trong việc phân loại hỗn hợp hóa học. Thông thường có thể tách một chất không đồng nhất thành các thành phần riêng lẻ của nó thông qua các biện pháp vật lý, chẳng hạn như sàng, lọc hoặc tách ly tâm. Việc tách các chất không đồng nhất thường khó hơn nhiều, cần chưng cất, kết tinh lại hoặc các quá trình hóa lý phức tạp khác. Một số hỗn hợp không đồng nhất có thể được làm đồng nhất thông qua một quá trình gọi là đồng nhất. Quy trình này thường được sử dụng để trộn sữa với kem, một hỗn hợp không đồng nhất, để tạo ra sữa đồng nhất.Các khái niệm về đồng nhất và không đồng nhất có thể được áp dụng trong các ngành khoa học khác ngoài hóa học. Ví dụ, đồng nhất và không đồng nhất có thể được áp dụng cho cấu trúc của các thiên hà trong thiên văn học. Các thiên hà có sự phân bố đồng đều của các ngôi sao là đồng nhất, trong khi những thiên hà có sự phân bố không đồng đều là không đồng nhất. Trong vật lý, các hệ có nhiều pha của cùng một loại vật chất, chẳng hạn như nước đá, nước lỏng và hơi nước, được gọi là hệ không đồng nhất.