Cát lún là có thật, nhưng trái với một số huyền thoại nhất định, cát lún không phổ biến ở sa mạc. Cát lún có thể được tìm thấy ở những khu vực ẩm ướt như hồ và bãi biển. Sự khác biệt giữa cát lún và cát thường là lượng nước bao quanh các hạt cát.
Trong cát thông thường, rất ít nước bao quanh các hạt cát; do đó, các hạt cát gặp ma sát khi cọ xát với nhau. Ma sát cung cấp cho cát một số lực cản đối với chuyển động tự do. Trong cát lún, nước thấm cát để các hạt cát không tiếp xúc với nhau. Điều này làm cho cát trôi chảy và chuyển động hơn.
Để giải phóng bản thân, mọi người không nên vùng vẫy quá mạnh trong cát lún, bởi vì lực hút cần thiết để kéo một chân ra là rất lớn, giống như lực đẩy một chiếc ô tô lên. Tuy nhiên, cát lún không thể hút hết một người xuống, vì vậy cát lún không thể "nuốt chửng" mọi người.