Hai nguyên tố chính được tìm thấy trong nước cứng là canxi và magiê. Các nguyên tố khác cũng được tìm thấy trong nước cứng, bao gồm sắt, mangan và nhôm.
Thuật ngữ nước cứng thường tương quan với khả năng tạo bọt xà phòng của nước. Nước cứng thường tạo ra ít bọt hơn và nước mềm sẽ có nhiều bọt hơn. Trong nước tự nhiên, đá vôi là nguyên nhân chính gây ra độ cứng của nước. Những khu vực có nhiều đá granit sẽ có nước mềm hơn. Độ cứng hoặc độ mềm của nước có thể quan trọng đối với các ngành công nghiệp lân cận. Ví dụ, sản xuất bia cần nước có độ cứng từ 200 đến 300 mg /L, trong khi nước để giặt quần áo phải có độ cứng từ 50 mg /L trở xuống để có hiệu quả.
