Một số ví dụ về những thay đổi vật lý thường xảy ra trong cuộc sống hàng ngày bao gồm đường hòa tan trong cà phê hoặc sữa, đun sôi nước, đóng băng nước, đá tan và thái nhỏ rau củ. Những thay đổi vật lý không làm thay đổi cơ bản danh tính của một chất.
Đơn vị cấu trúc nhỏ nhất của vật chất được gọi là nguyên tử. Vào đầu những năm 1800, nhà hóa học người Anh John Dalton đã đưa ra lý thuyết nguyên tử hiện đại, trong đó nói rằng một nguyên tố hóa học được cấu tạo từ cùng một loại nguyên tử giữ nguyên tất cả các đặc tính hóa học của nguyên tố đó. Dalton còn tuyên bố rằng các nguyên tử kết hợp thành phân tử và phân tử đó hình thành hợp chất.
Mọi vật chất có thể trải qua hai loại thay đổi: thay đổi vật lý hoặc thay đổi hóa học. Sự thay đổi vật chất được đặc trưng bởi sự thay đổi về kích thước, kết cấu, pha hoặc hình dạng của vật chất. Sự thay đổi hóa học có liên quan đến sự phá vỡ hoặc hình thành các liên kết hóa học giữ các nguyên tử hoặc phân tử lại với nhau. Thay đổi hóa học dẫn đến việc tạo ra sản phẩm mới, trong khi thay đổi vật lý, thường là ngắn hạn và có thể đảo ngược, không tạo ra sản phẩm mới.
Nước là một trong những phân tử phổ biến nhất trong tự nhiên. Sự biến đổi mà nước trải qua từ trạng thái vật chất này sang trạng thái vật chất khác là những ví dụ về sự thay đổi vật lý. Hòa tan muối vào nước cũng là một dạng biến đổi vật lý. Các tinh thể rắn của hợp chất này có thể được thu hồi bằng cách làm bay hơi thành phần chất lỏng.