Trật tự xã hội được duy trì bởi những người có nguồn lực chính trị, kinh tế và xã hội lớn nhất. Theo nhà lý luận chính trị Karl Marx, quyền lực được phân bổ không đồng đều trong xã hội, có nghĩa là trật tự xã hội được chỉ đạo bởi một số ít tầng lớp với cái giá của số đông. Trật tự xã hội có thể được xây dựng khi đạt được thông qua sự tham gia tự nguyện của tầng lớp đa số. Thật là áp bức khi được quản lý bởi một chính phủ độc tài.
Quan điểm cho rằng các thành viên ưu tú của xã hội duy trì trật tự xã hội được gọi là lý thuyết xung đột. Theo lý thuyết này, trật tự xã hội xuất hiện do mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân, hay giai cấp vô sản và giai cấp ưu tú. Tầng lớp thượng lưu giàu có và quyền lực buộc trật tự xã hội đối với giai cấp công nhân bằng cách kiểm soát việc tiếp cận các nguồn lực và phát triển các chương trình chỉ có lợi cho lợi ích của họ chứ không phải lợi ích của đa số. Kết quả là xung đột nảy sinh giữa cả hai giai cấp, cuối cùng dẫn đến một cuộc cách mạng xã hội và tái cấu trúc trật tự xã hội.
Với tính chất phức tạp của xã hội và phạm vi rộng lớn của các giá trị được thể hiện bởi mỗi nhóm, trật tự xã hội có thể thay đổi tại bất kỳ thời điểm nào. Lịch sử đã cho thấy các thành viên của các nhóm chủng tộc, giới tính, tôn giáo, chính trị và kinh tế khác nhau đã xác định lại trật tự xã hội thông qua cách mạng xã hội như thế nào.
