Người ta tin rằng những sinh vật đầu tiên xuất hiện trên Trái đất giống với dạng sống đơn bào được gọi là Archaea, tương tự như vi khuẩn nhưng thiếu nhân. Archaea ngày nay có thể sống trong những môi trường khắc nghiệt như như suối nước nóng và lỗ thông hơi dưới biển sâu. Những điều kiện này tái tạo một số điều kiện trên Trái đất sơ khai.
Trái đất trong thời kỳ sơ khai là một thế giới nóng chảy, thù địch không có khả năng hỗ trợ sự sống. Chỉ khi bề mặt hành tinh nguội đi và hơi nước từ núi lửa ngưng tụ dưới dạng mưa trong khí quyển thì sự sống mới bắt đầu phát triển. Núi lửa được cho là đã cung cấp các thành phần cơ bản nhất của sự sống, bao gồm hydro, oxy, carbon và nitơ.