Một công thức ban đầu cho xà phòng là C₁₇H₃₅COONa, hoặc natri stearat, thường bao gồm tro gỗ và mỡ động vật. Tro gỗ chịu trách nhiệm cung cấp kali cacbonat và natri trong khi thành phần mỡ động vật cung cấp chất béo trung tính.
Mục đích của xà phòng là để phần kỵ nước hòa tan trong dầu mỡ, chất bẩn hoặc dầu trong khi phần còn lại, là phần ưa nước dạng ion, hòa tan trong nước. Vì vậy, thường được làm từ việc xử lý dầu động vật hoặc thực vật bằng dung dịch kiềm mạnh. Chúng chủ yếu được sử dụng để làm sạch, giặt và tắm, nhưng cũng là một phần quan trọng trong nhiều chất bôi trơn.
