Nelson Mandela bị bắt năm 1956 vì tội phản quốc, năm 1962 vì rời khỏi đất nước mà không có hộ chiếu và năm 1964, Mandela bị buộc tội phá hoại khi bị giam giữ tại nhà tù địa phương Pretoria. Ông bị kết án 5 năm vào tù năm 1962 và sau đó bị kết án chung thân vào năm 1964.
Mandela đã phục vụ 26 năm trước khi được Tổng thống Nam Phi F.W. de Klerk trả tự do vào tháng 2 năm 1990. Tổng thống de Klerk và Mandela đã cùng được trao Giải Nobel Hòa bình cho hoạt động chống phân biệt chủng tộc vào năm 1993.
Vào tháng 5 năm 1994, Mandela tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Nam Phi sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đầu tiên của đất nước theo chế độ phổ thông đầu phiếu. Ông đã phục vụ một nhiệm kỳ với de Klerk giữ chức vụ phó thứ nhất của mình.