Khoáng sản được phân loại phổ biến nhất theo hệ thống Dana. Khoáng sản được xác định theo độ cứng, trọng lượng riêng, màu sắc, độ bóng, vệt, sự phân cắt và dạng tinh thể.
Hệ thống phân loại Dana do Giáo sư James Dana của Đại học Yale đưa ra vào năm 1848. Hệ thống của ông đã phân loại các khoáng chất theo thành phần hóa học của chúng. Ví dụ, một halogenua có Cl (clo), Br (brom), F (flo) hoặc I (iot) ở cuối công thức hóa học của nó.
Một hệ thống phân loại Dana mới bao gồm 78 loại khoáng chất khác nhau dựa trên thành phần và sau đó được phân loại thêm theo loại và nhóm. Để được coi là một khoáng chất, một chất phải là chất rắn vô cơ, được hình thành tự nhiên, có công thức hóa học cụ thể và cấu trúc bên trong cố định. Để kiểm tra xem một thứ có phải là khoáng chất hay không, có một số thử nghiệm nhận dạng mà chất đó phải chịu, bao gồm khả năng chống trầy xước, tỷ trọng của nó so với nước, màu sắc, mức độ ánh sáng mà nó phản chiếu, màu sắc của khoáng chất dạng bột, mô hình đứt gãy và dạng tinh thể của nó.
Có hơn 4.900 loại khoáng chất khác nhau được biết đến trên thế giới.