Đất được tạo thành từ các chất lỏng, chất rắn và khí hình thành trên bề mặt đất, trong khi cát là vật liệu tự nhiên bao gồm ít nhất 85% các hạt có kích thước như cát. Đất hầu hết bao gồm các chất hữu cơ, chẳng hạn như động vật và thực vật phân hủy và khoáng chất. Loại cát phổ biến nhất được tìm thấy trên khắp thế giới được tạo thành từ thạch anh hoặc silicon dioxide.
Cát cũng có thể được tìm thấy ở dạng canxi cacbonat, một vật liệu được tạo ra từ nhiều dạng sống khác nhau đã tồn tại trong suốt nửa tỷ năm qua. Một số ví dụ này là cá có vỏ và san hô.
Đất cũng bao gồm các sinh vật giúp hỗ trợ sự sống của thực vật, thực hiện nhiều chức năng quan trọng. Một số sinh vật này là côn trùng, vi khuẩn, nấm và động vật đào hang. Đất có nhiệm vụ lưu trữ nước, cung cấp và làm sạch, phát triển thực vật và điều chỉnh bầu khí quyển.