Ba nguyên nhân chính gây ra thiên tai bao gồm chuyển động của Trái đất, thời tiết và các điều kiện khắc nghiệt. Khi Trái đất di chuyển, nó có thể gây ra động đất, núi lửa phun trào và sóng thần.
Việc dự đoán những thảm họa thiên nhiên này thường khó đối với các nhà khoa học và chúng có thể xảy ra đột ngột. Điều kiện thời tiết khắc nghiệt có thể gây ra các thảm họa thiên nhiên như lốc xoáy và bão. Những thảm họa thiên nhiên này đôi khi dễ dự đoán hơn nhưng chúng cũng có thể ập đến bất ngờ.
Lũ lụt, lở đất và nạn đói thường do điều kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc sự chuyển động của Trái đất. Nhiều nhà khoa học coi những loại sự kiện này là thảm họa thiên nhiên thứ cấp và nguyên nhân rất khác nhau.