Nhiệt tỏa ra từ lõi Trái đất cuối cùng thúc đẩy hoạt động địa chất. Hai nguồn năng lượng chính thúc đẩy dòng nhiệt này. Thứ nhất, một lượng nhiệt còn sót lại từ quá trình tạo ra hành tinh cách đây 4,5 tỷ năm. Thứ hai, sự phân rã của các nguyên tố phóng xạ, đặc biệt là kali, thori và uranium, tạo ra một lượng nhiệt đáng kể.
Nhiệt từ lõi Trái đất di chuyển vào lớp phủ bằng bức xạ và dẫn truyền. Trong lớp phủ, phương thức truyền nhiệt chủ yếu chuyển sang đối lưu, một cơ chế chuyển nhiệt hiệu quả hơn nhiều. Các dòng đối lưu trong lớp phủ của Trái đất khiến mắc-ma tăng lên, dẫn đến hình thành các điểm nóng núi lửa. Nhiệt từ lớp phủ cũng thúc đẩy sự chuyển động của các mảng kiến tạo. Tại các rặng núi giữa đại dương, nơi các mảng tách rời nhau, đá nóng chảy từ lớp phủ tăng lên và nguội đi để hình thành lớp vỏ mới. Ngược lại, tại các vùng hút chìm, đá từ lớp vỏ chìm vào lớp phủ, nơi chúng tan chảy thành magma.