Eo biển được hình thành do dịch chuyển kiến tạo hoặc đất bị sụt lún hoặc bị xói mòn. Nếu eo biển được tạo ra bởi con người chứ không phải do lực lượng địa chất, nó thường được gọi là kênh.
Khi các eo biển được tạo ra bởi các dịch chuyển kiến tạo, các khối đất bị kéo ra xa nhau và một vết nứt xuất hiện trong một eo đất, một dải đất nhỏ ngăn cách hai vùng nước. Khi eo đất bị nứt, nước chảy vào từ mỗi bên, tạo ra một eo biển. Sự dịch chuyển kiến tạo cũng có thể đóng các eo biển theo thời gian, như eo biển Gibraltar, nơi các mảng kiến tạo dịch chuyển đang dần khép lại mối liên kết giữa Biển Địa Trung Hải và Đại Tây Dương.
Các eo biển cũng có thể được hình thành khi đất bị sụt lún hoặc bị xói mòn - nó bị loại bỏ từ từ và nước chảy qua đất để tạo ra eo biển. Các eo biển trong lịch sử có ý nghĩa to lớn vì tác động của chúng đến việc đi lại và vận chuyển hàng hóa.
Eo biển Magellan cung cấp cho du khách đi thuyền quanh vùng đáy Nam Mỹ cả một thách thức về điều hướng và một tuyến đường thay thế thích hợp hơn để đến vùng biển bão tố của vùng Bắc Cực. Các eo biển khác, như eo biển Hormuz nối Vịnh Ba Tư và Biển Ả Rập, mang lại những cơ hội kinh tế quan trọng nhờ các tuyến đường thương mại mà chúng có thể thực hiện được.
