Giống như hầu hết các nỗ lực ngoài không gian, Sputnik 1 là một nỗ lực của cả nhóm. Tuy nhiên, Mikhail Khomyakov thường được ghi nhận là đã thực hiện hầu hết các công việc thiết kế trên Sputnik 1.
Sputnik 1 được tổ chức chương trình không gian của Nga, OKB-1, thiết kế để trở thành một vệ tinh rất đơn giản vì dự án vệ tinh đang thực hiện "Vật thể D" đã bị chậm tiến độ. Thời hạn phóng vệ tinh là cuối năm 1957 vì Hoa Kỳ đã tuyên bố rằng vụ phóng vệ tinh đầu tiên của Mỹ sẽ diễn ra trong Năm Địa vật lý Quốc tế từ ngày 1 tháng 7 năm 1957 đến ngày 31 tháng 12 năm 1958. Để đánh bại Hoa Kỳ, một nhóm các nhà khoa học và kỹ sư, bao gồm Mikhail Khomyakov, Nikolai Kutyrkin và Georgy Grechko, đã được lệnh chế tạo Sputnik 1, một vệ tinh đơn giản.