Nhìn chung, sự gia tăng dân số được thúc đẩy bởi tỷ lệ sinh cao hơn tỷ lệ tử, mặc dù một số yếu tố nhỏ hơn tác động đến sự so sánh tỷ lệ đó. Tăng tính đa dạng và vốn nhân lực là một trong những tác động tích cực của sự gia tăng dân số. Chính những tác động tiêu cực, chẳng hạn như tình trạng quá đông đúc, thiếu lương thực và nguồn cung cấp và hủy hoại môi trường đã thu hút sự chú ý của các chính trị gia, nhà kinh tế học và nhà xã hội học.
Trong thời kỳ kéo dài của tình trạng sức khỏe toàn cầu tương đối mạnh và tỷ lệ sinh cao, đó là đặc điểm điển hình của sự gia tăng dân số. Các sự kiện lớn như bệnh dịch hạch làm ngừng tăng trưởng và thậm chí dẫn đến sự sụt giảm ngắn hạn. Các điều kiện kinh tế toàn cầu cũng đóng một vai trò quan trọng. Trong những thời kỳ kinh tế thuận lợi, các nhà sản xuất lương thực trên thế giới có thể cung cấp đầy đủ hơn lượng lương thực cần thiết để nuôi các quần thể lớn. Với tỷ lệ phần trăm lớn hơn những người làm ăn phát đạt, nhiều tiền hơn sẽ được chuyển đến các tổ chức từ thiện và các chương trình hỗ trợ lương thực.
Nhiều người hơn có nghĩa là nhiều công nhân hơn, nhưng dân số lớn cũng đánh thuế việc cung cấp tài nguyên thiên nhiên. Các quần thể động vật trở nên nguy cấp và tuyệt chủng khi ngày càng có nhiều người săn bắt chúng để làm thực phẩm hoặc tiền bạc. Rừng và đất đai nhường chỗ cho những ngôi nhà, nhà máy và những phát triển mới khác. Ô nhiễm gia tăng khi các cộng đồng phải vật lộn để theo kịp với nhu cầu ngày càng tăng về không gian chôn lấp. Nạn đói và tình trạng thiếu thốn gia tăng khi nguồn cung cấp của con người tăng lên so với nguồn cung cấp thực phẩm và tài nguyên.
