Ngược lại với quá trình hóa hơi được gọi là sự ngưng tụ. Sự hóa hơi là sự thay đổi trạng thái trong đó một chất chuyển từ thể lỏng sang thể khí, còn ngưng tụ là khi một chất chuyển từ thể khí sang thể lỏng.
Các chất có thể thay đổi trạng thái do thay đổi nhiệt độ hoặc áp suất. Thông thường, các chất thay đổi từ mức năng lượng này sang mức năng lượng gần nhất, chẳng hạn như từ nước sang khí.
Tuy nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ bỏ qua trạng thái năng lượng trung bình. Ví dụ, sự thăng hoa (rắn thành khí) thường xảy ra khi đá khô tiếp xúc với không khí ở nhiệt độ phòng. Những thay đổi về trạng thái được thúc đẩy bởi sự thay đổi của năng lượng phân tử trung bình.
Chất khí có nhiều năng lượng nhất, trong khi chất lỏng ở giữa và chất rắn có ít năng lượng nhất.