Mô hình định cư là một thuật ngữ khảo cổ học được sử dụng để mô tả cách các hoạt động văn hóa được phân bố trên một khu vực nhất định tại một khoảng thời gian cụ thể. Các nghiên cứu về mô hình định cư được thực hiện bởi các nhà khảo cổ học bằng cách sử dụng bản đồ, hình ảnh vệ tinh, chụp ảnh từ trên không và khảo sát đất đai để xác định vị trí mạch nước và vị trí định cư theo thời gian.
Vị trí của các khu định cư cổ đại có thể được xác định thông qua các nghiên cứu mô hình định cư, thông qua việc xây dựng bản đồ từ dữ liệu thu thập được. Thông tin bổ sung mà các nhà khảo cổ thu được thông qua các nghiên cứu như vậy bao gồm việc sử dụng đất và khoảng cách các khu định cư từ các nguồn nước. Robert McAdams đã thực hiện một loạt các nghiên cứu về mô hình định cư nổi tiếng trên khắp vùng Lưỡng Hà từ những năm 1950 đến 1970.