Nếu không có thuốc, HIV sẽ chuyển sang giai đoạn AIDS toàn diện khoảng 10 năm sau khi nhiễm vi rút HIV lần đầu. Theo AIDS.gov, những người dùng thuốc để giúp cơ thể chống lại vi rút HIV có thể không tiến triển qua giai đoạn nhiễm trùng tiềm ẩn lâm sàng trong vài thập kỷ. Trong giai đoạn này, vi rút HIV không tạo ra triệu chứng gì, nhưng vi rút vẫn tiếp tục sinh sản ở mức độ rất thấp, phá hủy hệ thống miễn dịch của cơ thể.
AIDS.gov nêu chi tiết về ba giai đoạn khác nhau của nhiễm HIV: nhiễm trùng cấp tính, giai đoạn tiềm ẩn lâm sàng và AIDS. Thực hiện các biện pháp điều trị y tế và tuân theo một lối sống lành mạnh là hai cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa vi rút HIV tiến triển thành AIDS. Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia giải thích rằng thuốc hoạt động bằng cách làm giảm số lượng vi rút có trong cơ thể. Thuốc cũng có tác dụng bảo tồn tế bào T trong máu và giữ cho hệ thống miễn dịch hoạt động bình thường. Mayo Clinic cảnh báo rằng bệnh nhân cần phải đặc biệt lưu ý khi cố gắng điều trị virus HIV kết hợp với các vấn đề y tế khác. Vì thuốc kháng vi-rút mà nhiều bệnh nhân sử dụng không tương tác tốt với các thuốc khác, nên việc tìm ra hỗn hợp thuốc phù hợp cho những người dương tính với HIV thường rất khó khăn.