Quá trình đốt cháy hoàn toàn sáp nến dẫn đến sự hình thành nhiệt, ánh sáng, khí cacbonic và nước. Muội và khói cũng hình thành trong trường hợp sáp nến không cháy hoàn toàn.
Sáp nến chủ yếu là các chuỗi liên kết của các nguyên tử cacbon và hydro, được gọi là các phân tử hydrocacbon. Khi một ngọn nến đã lên đèn, sức nóng từ ngọn lửa sẽ làm tan chảy lớp sáp bao quanh bấc, biến nó thành chất lỏng sau đó di chuyển lên bấc nhờ tác động của mao dẫn. Nhiệt của ngọn lửa làm bốc hơi sáp lỏng, dẫn đến sự phân hủy các phân tử hydrocacbon thành các phân tử hydro và carbon riêng lẻ. Các phân tử carbon và hydro phản ứng với oxy từ không khí xung quanh để tạo thành carbon dioxide, nước, nhiệt và ánh sáng. Nhiệt tỏa trở lại sáp và làm nóng chảy nó để tạo thành một chu trình tiếp tục cho đến khi loại bỏ nhiệt hoặc sáp được sử dụng hết.Khi ngọn lửa nến nhận được không khí hoặc nhiên liệu không đủ hoặc quá nhiều, nó sẽ nhấp nháy khiến các phân tử cacbon chưa cháy thoát ra khỏi ngọn lửa trước khi chúng có thể cháy hoàn toàn. Các hạt nhỏ của phân tử cacbon rắn, không cháy thoát ra khỏi ngọn lửa dưới dạng khói. Vết đen hình thành khi các phân tử cacbon tiếp xúc với bức tường gần đó hoặc trên trần nhà phía trên ngọn nến.
